5 Ekim 2012 Cuma

Fibonacci ve Altın Oran

     Altın oran, matematikte ve fiziksel evrende ezelden beri var olmasına rağmen, insanlar tarafından ne zaman keşfedildiğine ve kullanılmaya başlandığına dair kesin bir bilgi mevcut değildir. Tarih boyunca birçok defa yeniden keşfedilmiş olma olasılığı kuvvetlidir.

      Euclid (M.Ö. 365 - M.Ö. 300), "Elementler" adlı tezinde, bir doğruyu 1,6180339.... noktasından bölmekten bahsetmiş ve bunu, bir doğruyu ekstrem ve önemli oranda bölmek diye adlandırılmıştır. Mısıllılar Keops Piramidi'nin tasarımında hem pi hem de phi oranını kullanmışlardır. Yunanlılar, Parthenon'un tüm tasarımını Altın Oran'a dayandırmışlardır. Bu oran, ünlü yunanlı heykeltıraş Phidias tarafından da kullanılmıştır. Leonardo Fibonacci adındaki İtlyan matematikçi, adıyla anılan numunelik serinin olağanüstü özelliklerini keşfetmiştir fakat bunun Altın Oran ile ilişkisini kavrayıp kavramadığı bilinmemektedir. Leonardo da Vinci, 1509'da Luca Pacioli'nin yayımladığı İlahi Oran adlı bir çalışmasına resimler vermiştir. Bu kitapta Leoardo da Vinci tarafından yapılmış Five Platonic Solids (Beş Platonik Cisim) adlı resimler bulunmaktadır.Altın Oran'ın Latince karşılığını ilk kullanan muhtemelen Leonardo da Vinci'dir. Rönesans sanatçıları Altın Oran'ı tablolarında ve heykellerinde denge ve güzelliği elde etmek amacıyla sıklıkla kullanmışlardır. Leonardo da Vinci, Son Yemek adlı tablosunda, İsa'nın havarilerinin oturduğu masanın boyutlarında, arkadaki duvar ve pencerelere kadar Altın Oran'ı uygulamıştır.  

                    

Güneş etrafındaki gezegenlerin yörünglerinin eliptik yapısını keşfeden Johannes Kepler (1571-1630), Altın Oran'ı  şu şekilde belirtmiştir: "Geometrinin iki büyük hazinesi vardır; biri Pythagoras'ın teoremi, diğeri bir doğrunun altın orana göre bölünmesidir.

Fibonacci Sayıları ve Altın Oran
Fibonacci sayıları (0,1,1,2,3,5,8,13,21,34,55,89,144,223,377,610,987,1597,2584,4182,6765... şeklinde devam eder) ile Altın Oran arasında ilginç bir ilişki vardır. Dizideki ardışık iki sayının oranı, sayılar büyüdükçe Altın Oran!a yaklaşır.
Fibonacci  ardışıkları, Altın oran ilişkisi yorumlamasıdır. Dizi ilerledikçe iki terim arasındaki oran 1,618'e yaklaşır.